اکبر اعتماد، پدر هسته ای ایران درگذشت / ۲۲ فروردین ۱۴۰۴
🔸اولین رییس سازمان انرژی اتمی و موسس این سازمان پیش از انقلاب اسلامی در سن نود و پنج سالگی درگذشت.
🔸 اکبر اعتماد، شخصیت علمی ایرانی، بنیانگذار و نخستین رئیس سازمان انرژی اتمی است که به «پدر فناوری هسته‌ای ایران» شهرت یافته است.
✅آقای دکتر اکبر اعتماد، بنیانگذار و نخستین رئیس سازمان انرژی اتمی ایران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، امروز درگذشت. روحش شاد.
برای حمایت از برنامه هسته‌ای کشور لازم نیست حزب‌اللهی باشید، کمی علاقه به ایران کافی است.
▪️اکبر اعتماد، بنیانگذار و نخستین رئیس سازمان انرژی اتمی است در سن ۹۵ سالگی درگذشت
🔹ایران در دویست سال گذشته به هیچ کشوری حمله نکرده اما مدام مورد تهاجم همسایگان بوده است.
🔹 قدرت‌های بزرگ جهانی زورگو هستند. آنها اجازه دست یابی به انرژی هسته‌ای و توان غنی‌سازی هسته‌ای بالا به هیچ کشوری به ویژه ایران را نخواهند داد. تفاوتی هم ندارد که حکومت نظام پهلوی باشد یا جمهوری اسلامی و یا هر نام دیگری.
🔹 منع گسترش هسته ای برای حفظ ثبات جهان دروغ است.
غنی‌سازی اورانیوم حق ایران است
اکبر اعتماد : بنیانگذار برنامه هسته‌ای ایران از علاقه مندان دنیای پیپ و توتون :
اکبر اعتماد (۱۳۰۷-۱۳۸۸) از چهره‌های کلیدی در توسعه علمی و فناوری ایران معاصر بود که به عنوان “پدر برنامه هسته‌ای ایران” شناخته می‌شود . نقش او در تأسیس سازمان انرژی اتمی ایران و توسعه اولین مراکز هسته‌ای کشور ، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ علم و فناوری ایران به او بخشیده است . این مقاله به بررسی جامع زندگی ، دستاوردها و جنبه‌های کمتر شناخته‌شده شخصیتی او از جمله علاقه‌اش به پیپ‌کشی می‌پردازد .
تولد و سال‌های ابتدایی زندگی :
اکبر اعتماد در سال ۱۳۰۷ در شهر اصفهان متولد شد . خانواده او از طبقه متوسط جامعه بودند و پدرش در زمینه بازرگانی فعالیت داشت . از همان کودکی ، استعداد فوق‌العاده او در ریاضیات و علوم طبیعی آشکار بود .
تحصیلات ابتدایی و متوسطه :
– تحصیلات ابتدایی را در دبستان ادب اصفهان گذراند
– دوره متوسطه را در دبیرستان سعدی اصفهان به پایان رساند
– نمرات ممتاز او در دروس علمی باعث شد برای ادامه تحصیل به خارج از کشور اعزام شود
تحصیلات دانشگاهی و تخصص هسته‌ای :
در سال ۱۳۲۹ با بورس دولتی برای تحصیل در رشته فیزیک به فرانسه اعزام شد .
مراحل تحصیل :
۱. لیسانس فیزیک از دانشگاه پاریس (۱۳۳۲)
۲. فوق لیسانس فیزیک هسته‌ای از دانشگاه سوربن (۱۳۳۴)
۳. دکترای فیزیک حالت جامد از دانشگاه مونپلیه (۱۳۳۷)
در طول تحصیل با پروفسور فردریک ژولیو کوری ، برنده جایزه نوبل شیمی و از پیشگامان فیزیک هسته‌ای ، همکاری نزدیک داشت .
بازگشت به ایران و شروع فعالیت‌های علمی :
پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۳۸ ، به عنوان استاد فیزیک در دانشگاه تهران مشغول به کار شد .
مسئولیت‌های اولیه :
– ریاست گروه فیزیک دانشگاه تهران (۱۳۴۰-۱۳۴۲)
– تأسیس اولین آزمایشگاه فیزیک هسته‌ای در ایران (۱۳۴۱)
– عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران (از ۱۳۴۳)
بنیانگذاری برنامه هسته‌ای ایران :
در سال ۱۳۴۶ با حکم شاه وقت ، مأمور تأسیس “سازمان انرژی اتمی ایران” شد .
دستاوردهای کلیدی در این دوره :
۱. تأسیس مرکز تحقیقات هسته‌ای تهران (۱۳۴۶)
۲. خرید اولین رآکتور تحقیقاتی از آمریکا (رآکتور ۵ مگاواتی تهران)
۳. ایجاد چارچوب قانونی برای توسعه انرژی هسته‌ای در ایران
۴. جذب و تربیت نیروهای متخصص در زمینه فیزیک هسته‌ای
۵. برقراری همکاری‌های بین‌المللی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
دیدگاه‌های علمی و فناورانه :
اعتماد معتقد بود ایران باید به فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای دست یابد. برخی از اصول فکری او شامل :
– ضرورت خودکفایی علمی
– اهمیت آموزش نیروی انسانی متخصص
– لزوم توسعه تحقیقات بنیادی همراه با کاربردهای عملی
– تأکید بر جنبه‌های صلح‌آمیز فناوری هسته‌ای
زندگی شخصی و علایق :
در کنار فعالیت‌های علمی جدی ، اعتماد شخصیتی چندبعدی داشت .
ویژگی‌های شخصیتی :
– فردی دقیق ، منظم و پیگیر
– علاقه‌مند به فلسفه و تاریخ علم
– طرفدار موسیقی کلاسیک ایرانی و غربی
– شیفته شعر و ادبیات فارسی
علاقه به پیپ کشیدن :
یکی از جنبه‌های جالب زندگی شخصی اعتماد ، علاقه وافرش به جمع‌آوری و کشیدن پیپ بود . این علاقه به دوران تحصیل او در فرانسه بازمی‌گشت .
جزئیات این علاقه :
– مجموعه‌دار پیپ : او مجموعه‌ای ارزشمند از پیپ‌های دست‌ساز اروپایی داشت
– مراسم پیپ‌کشی : جلسات فکری و علمی خود را اغلب با کشیدن پیپ همراه می‌کرد
– ترجیح تنباکوهای خاص : عمدتاً از تنباکوهای معطر انگلیسی و فرانسوی استفاده می‌کرد
– فلسفه شخصی : پیپ‌کشی را وسیله‌ای برای تمرکز و تفکر عمیق می‌دانست
همکاران نزدیکش نقل می‌کنند که بسیاری از ایده‌های علمی او هنگام پیپ‌کشی شکل گرفته‌اند .
دوران پس از انقلاب :
پس از انقلاب ۱۳۵۷ ، اعتماد از مسئولیت‌های اجرایی کنار گذاشته شد اما همچنان به عنوان مشاور علمی فعالیت می‌کرد .
فعالیت‌های این دوره :
– مشاوره به دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی
– تألیف و ترجمه کتاب‌های علمی
– شرکت در کنفرانس‌های بین‌المللی به عنوان نماینده ایران
آثار و تألیفات :
اعتماد علاوه بر فعالیت‌های اجرایی، آثار مکتوب ارزشمندی از خود به جای گذاشت :
۱. انرژی اتمی و کاربردهای صلح‌آمیز آن (۱۳۵۰)
۲. فیزیک هسته‌ای : از تئوری تا عمل (۱۳۶۵)
۳. خاطرات یک فیزیکدان (زندگینامه خودنوشت ، ۱۳۷۸)
۴. ترجمه آثار مهم فیزیک هسته‌ای از زبان فرانسه
جوایز و تقدیرها :
– دریافت نشان درجه یک علمی از دولت ایران (۱۳۵۴)
– عضو افتخاری آکادمی علوم جهان سوم (از ۱۳۶۲)
– دریافت جایزه علمی مصطفی‌خان (۱۳۷۵)
سال‌های پایانی :
در سال‌های آخر زندگی بیشتر وقت خود را به نوشتن و مشاوره علمی می‌گذراند .
میراث و تأثیرات :
امروز بسیاری از مراکز هسته‌ای ایران بر پایه‌های فکری و سازمانی که اعتماد بنیان نهاد استوار است . او الهام‌بخش نسل‌هایی از دانشمندان ایرانی بوده است .
نکات کلیدی میراث او :
– تأکید بر استقلال علمی
– اهمیت دادن به پژوهش‌های بنیادی
– لزوم تربیت نیروی انسانی متخصص
– پیوند علم و صنعت
اکبر اعتماد نمادی از دانشمند متعهد و میهن‌پرست بود که با پشتکار و دیدگاه بلندمدت ، بنیان‌های برنامه هسته‌ای ایران را پی‌ریزی کرد . زندگی او ترکیبی از جدیت علمی و ذوق هنری بود که در علایقی مانند پیپ‌کشی تجلی می‌یافت . امروز نام او به عنوان یکی از معماران اصلی علم نوین ایران در تاریخ ثبت شده است .
پیام تسلیت عراقچی برای درگذشت بنیان گذار صنعت هسته‌ای ایران
🔹سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه طی پیامی درگذشت استاد اکبر اعتماد، بنیانگذار سازمان انرژی اتمی ایران و یکی از خادمان بزرگ صنعت هسته‌ای کشور را تسلیت گفت.
